در حالی که ازدواج میسر نیست، برای ارضای غریزه چه باید کرد ؟

 تنها راه صحیح برای تعدیل غریزة جنسی ، ارضای آن به وسیله ازدواج دائم یا موقت است. از آن جا که امکان ازدواج برای همه افرادی که به بلوغ جنسی می رسند فراهم نیست، چاره ای جز کنترل میل جنسی نیست. تنها با دادن زمام این مرکب سرکش به دست عقل و شرع می توان عوامل و زمینه های تهییج میل جنسی را کنترل کرد. اسلام برای مقابله با طغیان غریزة جنسی، راهکارهای مناسبی را ارائه کرده است که عبارتند از:

 

1 - خردورزی: امام علی(ع) می فرماید: "در دل های بشر خاطرات بد و خواهش های زشت پدید می آید. عقل است که از اعمال آن خاطرات و انجام تصمیم ها جلوگیری می کند".(1)

 

البته باید اذعان کرد که به دلیل نیرومندی غریزه جنسی چه بسا این چراغ هدایت کم فروغ گردد و کارایی خود را از دست دهد. از این رو باید از احساسات مذهبی که ریشه در سرشت آدم دارد بهره جست.

 

2 - خدامحوری: توجه به خدا و انجام تکالیف مذهبی نقش مهمی در کنترل قوه شهویه دارد. امام علی (ع) می فرماید: "هرگاه یکی از شما زنی را دید و خوشش آمد، سراغ همسرش برود، زیرا نزد همسرش همان چیزی است که دیده است و برای شیطان راهی به سوی دل قرار ندهد اما اگر همسر ندارد، دو رکعت نماز بخواند و حمد خدا را زیاد بگوید و بر پیامبر و آلش درود بفرستد، سپس از خدواند فضلش را طلب نماید".(2)

 

از این روایت بر می آید که اگر امکان ازدواج فراهم نیست، باید از نماز کمک خواست، چون یاد خدا فکر گناه را دور می سازد.

 

3 - رعایت اصل مهم حیا و عفت در محیط خانه

 

4 - دقت در دوست یابی:

 

5 : طرد افکار شیطانی: مشکل ترین مرحله مقابله غریزه جنسی، مرحله سالم سازی اندیشه و پرهیز از افکار شهوی است. امام علی (ع) می فرماید "کسی که در اطراف گناه بسیار بیندیشد، سرانجام به گناه کشیده خواهد شد".(3)

 

تمایلات جنسی در خلوت و به ویژه هنگام خواب در بستر زمینة بیش تری برای بروز دارد. از این رو به جوانان توصیه می شود زمانی وارد بستر شوند که به حد کافی خسته شده باشند.

 

6 - پر کردن اوقات فراغت: تنهایی، محیط کاملا مساعدی را برای شیوع انحرافات جنسی فراهم می کند. پرهیز از تنهایی و پر کردن اوقات فراغت، مقدمات گناه را از بین می برد. گاندی در کتاب خود می نویسد: "در سراسر عموم کم تر به شهوت جنسی توجه داشته ام و اصولا هیچ وقت بیکار نشده ام تا در این باره فکر کنم".(4)

 

7 - کنترل چشم: نگاه راهبر دل و دام شیطان و بذر شهوت است. برای مهار غریزة جنسی باید از دیدن هر چه که میل جنسی را تحریک می کند، خودداری کرد.

 

امام علی (ع) می فرماید : "بهترین عامل روی گردانی از شهوات، فرو بستن چشم ها است".(5)

 

8 - ورزش: یکی از راه های آرام سازی طوفان غریزة جنسی، ورزش و فعالیت بدنی است، زیرا ورزش مقدار

 

فراوانی از انرژی های بدنی و فکری انسان را به خود اختصاص می دهد و طبعا از مسائل دیگر کم می کند.

 

9 - کم خوری : اجتناب از پرخوری از جمله راه های غلبه بر شهوت است.

 

در روایات اسلامی از روزه داری که یک نوع کم خوری است، به عنوان یک عامل تعدیل غریزة جنسی یاد شده است. پیامبر (ص) می فرماید: "ای جوانان ، هر یک از شما قدرت ازدواج دارد، ازدواج کند و اگر قدرت ندارد، روزه بگیرد، زیرا روزه گرفتن برای کنترل شهوت مفید است".(6)

 

10 - توجه به عواقب شهوت رانی: شهوات دربردارندة انواع آفت ها و محرومیت هاست . یک محاسبه منطقی، آدمی را متوجه می کند که لذت آنی ؛ ارزش تحمل آن همه محرومیت را ندارد.

 

امام علی (ع) می فرماید: "لذتی که آمیخته با رنج و درد است، لذت نیست".(7)

 

11 - نظر به پاداش الهی: امام علی (ع) می فرماید : "کسی که به بهشت علاقه داشت، خواهش های نفس و شهوات را فراموش کرد".(8)

 

پی نوشت ها :

 

1 - غررالحکم، ج2، ص 500.

 

2 - وسائل الشیعه، ج20 ، ص 105.

 

3 - غررالحکم ، ج5، ص 321.

 

4 - جوانان چرا، ص 107.

 

5 - غررالحکم، ج6، ص 164.

 

6 - بحارالانوار، ج100، ص 220.

 

7 - نهج البلاغه ، قصار 30.

 

8 - غررالحکم ، ج 6، ص 355.

 

 

 

در مورد فروید چه نظر ی دارید؟

 .بدون تردید «فروید» روان شناس باهوش و روانکاو زبردستى بوده، ولى قطعاً نظریات ایشان مانند دانشمندان دیگر قابل نقد و بررسى است.
البته ایشان نظریات تازه و جدید و قابل توجهى در روان‏شناسى بیان کرده است و بر این اساس در کتاب‏هاى روان‏شناسى از نظریات ایشان ذکر مى‏شود؛ نظریاتى مانند روان ناخودآگاه، فرافکنى و...، اما این به معناى درست بودن تمام نظریات او و به خصوص در مورد دین و خاستگاه آن و نقدناپذیر بودن آن‏ها نمى‏باشد.
بر این اساس، بعضى از عقاید «فروید را دانشمندان بزرگ اعم از مذهبى و غیر مذهبى با کمال صراحت و مستدل رد کرده‏اند. بعضى از روان شناسان غربى که به افکار وى ابراز تمایل مى‏کنند، نتوانسته‏اند نارسایى حرف‏هاى او را در مورد مذهب پنهان نمایند: یکى از آن‏ها مى‏گوید: «کسانى که آثار فروید را مطالعه مى‏کنند، به این نتیجه خواهد رسید که او انتظارها و خواسته‏هاى خواننده را درباره مسائل مذهبى و نظائر آن‏ها به طریق مختلف اجابت ننموده و پاسخ پرسش هایى را که در این زمینه وجود دارد نداده است، ولى باید به خاطر آورد که «فروید» هرگز ادعا نکرده که توضیح کاملى درباره امور مذهبى داده است».(1)
هارتمن و کریز بر این مسئله اشاره دادند که فروید در ارتباط با رشد شخصیت، در وهله نخست متأثر از دکترین تکامل «داروین» بوده است، در نتیجه تمایل داشته تا مراحل رشد را در قالب اصطلاحات تکامل انسان مطرح سازد.(2)
در این جا به بعضى از اشکالات نظریه «فروید» اشاره مى‏کنیم:
1- وى وجدان اخلاقى را همان منهیات اجتماعى و تمایلات واپس زده مى‏داند و تصریح نموده که تصوّرات ابتدایى خوب و بد در بشر وجود ندارد و وجدان اخلاقى فطرى نیست. اما این نظریه حتى نزد طرفداران مکتب او مقبول نیست. یکى از آن‏ها مى‏گوید: البته همه گفته‏هاى فروید را نباید کاملاً صحیح و منطبق با واقع دانست، مثل مفهومى که او از وجدان باطن استنباط مى‏کند، که متضمن عیوب و نقائصى است.(3)
2- «فروید» در فرایند قوام شخصیت، براى غریزه جنسى نقش بسیار مهم و استثنایى قائل است و آن را از اغاز با کودک همراه دانسته و بر اساس آن مراحل رشد شخصیت را به: دهانیک مقعدى و آلتى تقسیم مى‏کند. وى به هیچ وجه به رشد و مراحل مختلف آن از جنبه‏هاى ذهنى و ادراکى و سایر ابعاد روانى انسان، توجه نمى‏کندو گویا همه آن‏ها را در مسیر جنسیت دیده و رشدشان را در آن جهت توجیه مى‏کند و این درست بر خلاف یافته‏هاى شخصى و تجارت علمى است. «فروید» براى کودک قائل به غریزه جنسى از آغاز تولد است، هر چند عده‏اى گفته‏اند مراد وى از غریزه جنسى و یا جنسیت، معنى متداول آن نیست، بلکه منظور لذت‏هاى جنسى است اما این توجیه دور از واقعیت است.
شاهد بر این مدعا سخنان فروید است. او مى‏گوید: «در دوران کودکى، غرایز جنسى به یکدیگر وابسته نیستند، ولى در دوران بلوغ این مناطق با هم در ایجاد لذت شرکت مى‏کنند».(4) عشق مادرى، محبت فرزندى و برادرى، رفاقت و دوستى به عقیده «فروید» از جنسیت مشتق هستند. روابط مادر با فرزند و معلم با شاگردان و به طور کلى تمام ارتباطهاى اجتماعى بین اشخاص یا طبعاً خصیصه جنسى دارند و یا داراى اصل و ریشه جنسى هستند.(5) اما هیچ دلیلى بر مدعاى «فروید» نمى‏تواند باشد.
ضرورتى ندارد که گفته شود همه غرایز از آغاز تولد در انسان یا حیوان بالفعل موجود است. ثانیاً صرف این که مثلاً لب و دهان در بزرگى یکى از منابع شهوت زا است، دلیل آن نیست که عمل مکیدن را که براى کودک لذّت آور است، مستند به غریزه جنسى بدانیم، بلکه موضوع لذّت بردن کودک از مکیدن، نشانه حکمت الهى است. این یک میل کمکى براى تأمین غریزه تغذیه است.
3- «فروید» بر اساس نظریه سه نظامى خویش درباره شخصیت معتقد است که بین «نهاد» و «من» ناسازگارى به وجود مى‏آید و اگر «من» کنترل بیشترى داشته باشد، اضطراب افزایش مى‏یابد و انسان براى مقابله با آن یا ریاضت مى‏کشد و یا به افکار روشنفکرانه‏اى از قبیل افکار فلسفى یا مذهبى دست مى‏یابد. این یکى از اشتباهات بزرگ فروید است. او توجه ندارد که فطرت خداگرایى یا خداجویى در این سنین، ظهور و خودنمایى در وجود جوان دارد. فروید معتقد است که علت تکوین مذهب مبنى بر دو پدیده زیر است:
1- تشویش و اضطراب انسان در برابر تحریک‏هاى غریزى خود.
2- ترس انسان در برابر نیروهاى خصمانه طبیعت.
به این ترتیب فروید بر خلاف «رناک» عامل عقل را تکوین مذهب دخالت نمى‏دهد و آن را یک امر نفسانى مى‏داند».(6) آیا دانشمندان الهى جهان که به خدا ایمان آورده‏اند، اعتقادشان بر اساس روانکاوى‏هاى فروید بوده است؟
براى بررسى بیشتر با نظریات وى و نقدهاى آن کتاب‏هاى ذیل معرفى مى‏شود:
1- اندیشه‏هاى فروید،
2- فروید و فرویدیسم،
3- کودک، ج 1، از آقاى فلسفى،
4- مکتب‏هاى روان‏شناسى و نقد آن، ج 1، از دفتر همکارى حوزه و دانشگاه،
5- نقدى بر فرویدویسم از دیدگاه روان‏شناسى علمى، اثر هارى کى ولز، ترجمه نصراللَّه کسرائیان.
پى نوشت‏ها:
1. محمد تقى فلسفى، کودک ج 1، ص 336، به نقل از اندیشه‏هاى فروید، ص 86.
2. مکتب‏هاى روان‏شناسى و نقد آن، ج 1، ص 324.
3. کودک، ج 1، ص 345.
4. مکتب‏هاى روان‏شناسى و نقد آن، ص 379.
5. کودک، ج 1، ص 36، به نقل از اندیشه‏هاى فروید، ص 47.
6. همان، ص 86.

در مورد خود ارضایى مفصّل توضیح دهید و راه مبارزه آن را بنویسید؟

.
خود ارضایى یکى از اقسام انحرافات جنسى به شمار مى‏رود. در پیدایى آن علل مختلفى دخالت دارد مانند تحوّلات بلوغ، عوامل تحریک زا، عقده حقارت، مساعد نبودن محیط خانواده، معاشرت با منحرفان، ضعف ایمان و ناآگاهى از پیامدهاى خودارضایى. متأسفانه خودارضایى، عوارض زیان بارى دارد، مانند ضعف سیستم عصبى، ناتوانى جنسى، گریز از ازدواج، سرد مزاجى، پژمردگى رنگ، ایجاد حلقه سیاه دور چشم، خستگى و خواب آلود بودن، شرم کاذب، گوشه‏گیرى و آشفتگى در خواب.(1)
البته تأثیر خودارضایى در ازدواج و یا بچه دار شدن مطلبى نیست که براى همه افراد یکسان باشد. در این باره باید پزشک متخصص با معاینات خود نظر دهد. معمولاً این مشکل براى افرادى که در خود ارضایى افراط کرده و سابقه زیادى دارند، ممکن است اتفاق افتد.
از نظر شرعى شکى نیست که خود ارضایى حرام است و استغفار و توبه از آن لازم مى‏باشد.
اسلام براى مقابله با انحرافات جنسى عموماً و خودارضایى خصوصاً در دو بخش پیش‏گیرى و درمان راهکارهاى مناسبى را ارائه کرده است. اما روش‏هاى کاربردى در بخش نخست عبارت است از:
1- خردورزى: خودارضایى نتیجه عدم تعدیل غریزه جنسى است.
بدیهى است که با مهار احساسات و تعدیل غریزه جنسى مى‏توان از خود ارضایى پیشگیرى کرد.
یکى از راه‏هاى مهار غریزه جنسى استفاده از نیروى عقل است. امام على(ع) مى‏فرماید: «در دل‏هاى بشر، خاطرات بد و خواهش‏هاى زشت پدید مى‏آید و عقل از اعمال آن خاطرات جلوگیرى مى‏کند».(2) البته به دلیل نیرومندى غریزه جنسى و نارسایى عقل در ایام بحرانى بلوغ، این چراغ هدایت، کم فروغ مى‏گردد. در این شرایط باید از احساسات مذهبى بهره گرفت.
2- خدا محورى: در هنگامه بحران بلوغ، با استمداد از احساسات مذهبى و رعایت تقوا مى‏توان شهوت را کنترل کرد. بزرگ‏ترین قدرت براى مهار غرایز از نظر اسلام احساس مذهبى است. قرآن مجید نماز را عامل باز دارنده از گناه مى‏داند و مى‏فرماید: «نماز آدمى را از کارهاى زشت باز مى‏دارد».(3) جوانى از انصار نماز را با پیامبر ادا مى‏کرد، ولى آلوده به گناهان زشتى بود. حضرت فرمود: «سرانجام نمازش او را از این اعمال پاک مى‏کند».(4) البته هر نمازى به نسبت رعایت شرایط، این اثر را دارد. رسول اکرم(ص) به جوانان توصیه مى‏کند براى کنترل غریزه جنسى، از روزه و امساک از خوردن استفاده کنند.(5)
3- رعایت اصل مهم حیا و عفت در محیط خانه: رعایت بعضى مسائل مانند جداسازى محل خواب کودکان، محدود کردن، تماس بدنى با آنان، دور نگاه داشتن کودکان از مناظر مهیج از بروز انحراف جنسى جلوگیرى مى‏کند.
4- دقت در دوست یابى: اولین قدم‏هاى انحراف را نوجوانان به کمک دوستان ناباب بر مى‏دارند. براى پیش‏گیرى از انحرافات جنسى باید در انتخاب دوست وقت کافى صورت گیرد.
5- کنترل غریزه جنسى: جوان باید از ابتداى بلوغ، غریزه جنسى را به کنترل در آورد تا انحراف به صورت عادت در نیاید. کنترل از طریق: طرد افکار شیطانى، پر کردن اوقات فراغت، کنترل چشم و عدم اختلاط زن و مرد انجام مى‏گیرد. بیدار ماندن در رختخواب ممکن است زمینه ساز برخى انحرافات شود، از این رو به جوانان توصیه مى‏گردد زمانى وارد بستر شوند که به حد کافى خسته شده و آماده خواب باشند. براى این امر مى‏توان از مطالعه کتاب‏هاى مفید قبل از خواب استفاده کرد، زیرا اشتغالات فکرى اثر عمیقى در انصراف فکر از عادات و انحراف جنسى دارد، از این رو پر کردن اوقات فراغت از اهمیّت خاصى برخوردار است.
6- یاد مرگ: یکى دیگر از عواملى که در غلبه بر شهوت نقش مهمى دارد، یاد مرگ است.
رسول اکرم(ص) مى‏فرماید: «زیاد مرگ را یاد کنید که یاد مرگ شکننده لذّات نفسانى و حایل میان تو و شهوات است».(6)
7- ازدواج: راه صحیح ارضاى غریزه جنسى، ازدواج قانونى است. رسول خدا(ص) مى‏فرماید: «اى جوانان! هر یک از شما که قدرت ازدواج دارد، حتماً اقدام کند، زیرا بهترین وسیله است که چشم را از نگاه‏هاى آلوده و عورت را از بى عفتى محافظت مى‏کند».(7)
از این رو اسلام، در جایى که ترک گناه منوط به ازدواج باشد، آن را واجب کرده است. فقهاى عظام فرموده‏اند: کسى که به دلیل نداشتن زن به حرام مى‏افتد واجب است زن بگیرد.(8) این مسئله در مورد زنان نیز مؤثر است.
8- خویشتن دارى: قرآن مجید راه مقابله با طغیان غریزه جنسى را در صورت فراهم نبودن زمینه ازدواج، خویشتن دارى در امور جنسى مى‏داند و مى‏فرماید: «آن‏ها که وسیله ازدواج ندارند، باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنان را به فضلش بى نیاز کند».(9)
البته تسلط بر نفس و تعدیل غریزه جنسى، کار بسیار دشوار است که نیاز به مقاومت سرسختانه دارد. امام على(ع) مى‏فرماید: «شهوت‏ها و خواسته‏هاى نفسانى، بیمارى‏هاى کشنده هستند و بهترین دواى آن‏ها، صبر و پایدارى در برابر آن‏ها است».(10)
9- تقویت اراده: اگر زیاده خواهى جنسى به صورت عادت ناپسند خودارضایى در آمده باشد، از آن جا که عادت به منزله طبیعت دوم آدمى به شمار مى‏رود، رهایى از آن، احتیاج به عزمى راسخ دارد. آن چه در شروع کار مهم است، خواستن و انگیزه داشتن است. در این جهت تلقین مثبت بسیار کارساز است. افراد مبتلا به خودارضایى باید مرتب به خود تلقین کنند که به خوبى قادرند این عادت را ترک کنند، ضمن این که به دنبال آن جاى گزین کردن یک عادت پسندیده ضرورى است.
روان شناسان مى‏گویند: براى ترک یک عادت بد، حتماً باید به سراغ عادت خوب رفت و آن را جانشین عادت بد نمود. در مورد عادات بدجنسى باید درست در همان ساعاتى که انگیزه آن در مبتلایان تولید مى‏شود، به سراغ برنامه خاصى (مانند ورزش، تفریح، رفتن پیش دوستان و بطور کلى بیرون آمدن از خلوت و تنها بوده) که براى چنین ساعاتى از قبل پیش بینى کرده‏اند بروند.(11)
10- مؤاخذه و تنبیه: آدمى گذشته از همت والا، به محرک هایى نیازمند است تا نفس مایل به تنبلى و رکود را به حرکت و تلاش وا دارد و در طریق مجاهدت با نفس ثابت قدم و مقاوم گرداند. در این میان، مهم‏ترین محرّک، تنبیه و مجازات است.
مجازات در برابر زیاده خواهى جنسى از ملامت شروع و سپس به مراحل شدیدتر مانند محروم کردن خویشتن از بعضى لذایذ زندگى در مدّت معیّن منتهى مى‏گردد.
11- ورزش: یکى از راه‏هاى آرام کردن طوفان غریزه جنسى در انسان، ورزش و فعالیت بدنى است، زیرا ورزش مقدار فراوانى از انرژى‏هاى بدنى و فکرى انسان را به خود اختصاص مى‏دهد و از مسائل دیگر کم مى‏کند.
12- کم خورى: در روایات اسلامى از روزه دارى به عنوان یک عامل غلبه بر شهوت یاد شده است. پیامبر اکرم(ص) مى‏فرماید: «اى جوانان! هر یک از شما قدرت ازدواج دارد ازدواج کند و اگر قدرت ندارد، روزه بگیرد، زیرا روزه گرفتن براى کنترل شهوت مفید است».
پى نوشت‏ها:
1. احمد احمدى، روانشناسى نوجوان و جوان، ص 120.
2. غررالحکم، ج 2، ص 500.
3. عنکبوت (29) آیه 45.
4. تفسیر نمونه، ج 16، ص 287.
5. بحارالانوار، ج 100، ص 220.
6. بحارالأنوار، ج 74، ص 388.
7. مکارم الاخلاق، ص 100.
8. توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسئله 2443.
9. نور (24) آیه 33.
10. غررالحکم، ج 1، ص 72
11. ناصر مکارم شیرازى، مشکلات جنسى جوانان، ص 169.